Succesvol “keurmerk” coffeeshops in Haarlem
Het Nederlands Normering Instituut schrijft erover
Bron: NEN Magazine 1-2014 – Blz. 58
Zestien coffeeshops in Haarlem hebben inmiddels een keurmerk van de gemeente ontvangen. Haarlem is hiermee de eerste gemeente in het land die het keurmerk voor coffeeshops heeft ingevoerd. Met dit keurmerk kunnen coffeeshophouders aantonen dat zij kiezen voor verantwoord en veilig ondernemerschap met waarborgen voor zowel klanten, de medewerkers en de omgeving van hun zaak. Het keurmerk moet ertoe leiden dat er een veilig en verantwoord softdrugsbeleid wordt gevoerd in en door coffeeshops. NEN heeft als onafhankelijke procesbegeleider de ontwikkeling van het keurmerk ondersteund.
Coffeeshops ontvangen het keurmerk als ze voldoen aan bepaalde regels, zoals het controleren op leeftijd en het beperken van overlast. De coffeeshops die een keurmerk in hun bezit hebben, komen in aanmerking voor een lager sanctieregime dan coffeeshops zonder keurmerk.
Veiligheid en volksgezondheid coffeeshopbezoekers
Stichting WeSmoke is vanuit het consumentenoogpunt (het belang van veiligheid en volksgezondheid) betrokken bij de ontwikkeling en uitvoering van het keurmerk. In dat kader zullen zij het komende jaar met meerdere gemeenten gesprekken voeren over de voordelen van dit keurmerk. Dimitri Breeuwer, bestuur/woordvoerder We Smoke: “Tijdens de ontwikkeling van het keurmerk in Haarlem is onze stichting medio 2012 door de gemeente gevraagd mee te denken met dit initiatief. Vanuit het oogpunt van de cannabisconsument, en dan met name de coffeeshopbezoeker, hebben wij er op toegezien dat vooral de sociale en maatschappelijke functie van de coffeeshop hierin behouden blijft. Het aangescherpte coffeeshopbeleid van de afgelopen jaren heeft steeds meer onrust en wantrouwen teweeg gebracht bij de consument en coffeeshopbezoeker. Onder andere de wietpas heeft er in het zuiden van het land voor gezorgd dat een aanzienlijk deel van de consumenten sinds 2012 zijn heil zoekt in het illegale circuit. Het vertrouwen van de cannabisconsument in de politiek en de beleidsmakers is tot een dieptepunt gedaald. Stigmatisering en repressie van coffeeshops, telers en de consument heeft een compleet averechtse werking op het werkelijke nut van het coffeeshopbeleid, namelijk die van volksgezondheid en het scheiden der drugsmarkten.”
Hij vervolgt: “Het is wat ons betreft een uitstekend initiatief om in het coffeeshopbeleid te kiezen voor een brede ‘gezamenlijke verantwoordelijkheid’ en bepaalde criteria aan te scherpen, of in elk geval werkbaar te maken. Tegelijkertijd is het net zo belangrijk om er zorg voor te dragen dat coffeeshops elk hun eigen karakter behouden en dat daar grote variëteit in blijft bestaan. Een coffeeshop is vergelijkbaar met een stamkroeg en biedt zo een vertrouwde en veilige plek voor elke doelgroep. Stichting We Smoke heeft dus vooral gelet op de sfeer van de coffeeshops en de mogelijkheden om dat te behouden of te versterken binnen het keurmerk. Stichting We Smoke heeft als belangrijkste doelstelling om waarborg van vrijheid, veiligheid en volksgezondheid voor cannabisconsumenten te bewerkstelligen. Het ‘Keurmerk Coffeeshops te Haarlem’ levert wat ons betreft een bijzondere bijdrage aan deze doelstelling. Ook bij bepaalde politieke partijen binnen het parlement wordt dit traject gezien als een opstap naar een volledig gereguleerd systeem. Stichting We Smoke is groot voorstander van een nieuw beleid waarin coffeeshops behandeld worden als ‘normale winkels’ en het product cannabis wordt aangeleverd in een gesloten systeem van gereguleerde teelt. Alleen hiermee kan die volledige waarborg van veiligheid en volksgezondheid en de juiste voorlichting geboden worden. Wij kijken er naar uit om met andere gemeenten in gesprek te gaan en hen zo goed mogelijk te informeren en te begeleiden in dit traject.”
THC (branchevereniging) voor de coffeeshophouders
THC behartigt de belangen van de coffeeshophouders in Haarlem. Wilco Sijm, voorzitter THC: “THC staat voor Team Haarlemse Coffeeshopondernemers. In deze vereniging zijn alle zestien Haarlemse coffeeshops vertegenwoordigd. De doelstelling van THC is o.a. het verbeteren van de algemene opinie van zowel de media als de verschillende gemeenten en overheidsinstellingen wat betreft de coffeeshops. De bedoeling is om de coffeeshops meer transparant te maken en te proberen de handel van de shops uit het schemergebied te halen. Door het oprichten van een vereniging is het contact met de gemeente sterk verbeterd, waardoor er meer begrip voor elkaars standpunten is ontstaan.”
Sijm geeft aan dat het idee voor een keurmerk van de burgemeester (de heer Bernt Schneiders) kwam en gelijk werd opgepakt door de shops. “Na bijna drie jaar van overleg met de gemeente ontstond er een keurmerk waarin beide partijen zich konden vinden. In eerste instantie was het keurmerk alleen bedoeld voor de gemeente Haarlem, maar al snel bleek er interesse te zijn vanuit verschillende andere gemeenten. De stap die toen genomen moest worden was het normaliseren van dit keurmerk.
Er is contact gezocht met NEN en die heeft het keurmerk verder geoptimaliseerd zodat deze ook door andere gemeenten gebruikt kan worden. Vervolgens is er een toetsings- en keuringscommissie samengesteld die verschillende bezoeken aan de shops hebben gebracht om deze uiteindelijk te toetsen aan het keurmerk. De eerste acht shops hebben inmiddels het keurmerk tijdens een officiële presentatie op het stadhuis overhandigd gekregen van onze burgemeester. De andere acht shops zullen in de loop van dit jaar het keurmerk ontvangen nadat ze zijn getoetst.
Met het keurmerk willen zowel de gemeente Haarlem als de Haarlemse coffeeshops laten zien dat zij hun verantwoordelijkheid nemen wat betreft het coffeeshopbeleid.”
Sijm: “Door het keurmerk is er een platform ontstaan waarin alle betrokken partijen – de gemeente, de coffeeshops en ook de consument – elkaars standpunten kenbaar kunnen maken. Hierdoor is er een duidelijk, beter inzicht in elkaars standpunten ontstaan en kan er sneller en beter worden gehandeld bij eventuele overlast of andere calamiteiten. Uiteindelijk zal hierdoor meer begrip voor elkaar ontstaan en hopelijk zal de politiek inzien dat als je de voordeur kunt reguleren, dit ook mogelijk moet zijn met de achterdeur. Tijdens de controle van de eerste acht coffeeshops is de keuringscommissie een aantal dingen het meest opgevallen. Namelijk het sociale aspect van de coffeeshops (de sociale integratie is nergens zo groot als in een coffeeshops) en de kwaliteit van de koffie in de shops (volgens de commissie hebben ze nergens in Haarlem lekkerdere koffie).”
Unieke samenwerking
Tot slot licht de gemeente Haarlem toe: “Het keurmerk is gezamenlijk ontwikkeld door het Team Haarlemse Coffeeshopondernemers, de gemeente Haarlem, de GGD Kennemerland, de Stichting Drugsbeleid, de Stichting We Smoke en de Stichting Mediwiet. NEN heeft als onafhankelijke procesbegeleider de ontwikkeling van het keurmerk gefaciliteerd. Deze samenwerking is op zich in Nederland al uniek.”
“Uitgangspunt was hoe kunnen we gezamenlijk een goed weerwoord geven aan de landelijke ontwikkeling en de coffeeshops naar een hoger plan tillen. Het keurmerk is uitgebreide aanvulling op de bestaande AHOJGI-criteria. Het voldoen aan de eisen van het keurmerk geeft aan dat de betreffende coffeeshop extra maatregelen heeft genomen boven de wettelijk vastgestelde AHOJGI-criteria op onder andere het gebied van scholing medewerkers (trainingen agressie, overvallen, productkennis etc.), veiligheid, klantenzorg, hygiëne et cetera. Op deze manier laat een coffeeshop zien dat zij hun verantwoordelijkheid nemen voor een goede bedrijfsvoering, zorg voor de leefomgeving en zorg voor de klant. Uitgangspunt is dat door het voldoen aan de eisen van het keurmerk voorkomen wordt dat er overtredingen plaatsvinden van de criteria, omdat alle maatregelen worden genomen om dit voorkomen. Mocht er dan toch een overtreding worden geconstateerd, dan komt men in aanmerking voor een lager sanctieregime.”
“De gemeente heeft aan het hele traject van de totstandkoming meegewerkt, gefaciliteerd in de zin van het betalen en beschikbaar stellen van ruimten voor de trainingen, inschakelen NEN, drukken keurmerk, etc. Het keurmerk geeft een absolute meerwaarde aan onze coffeeshops die zich daardoor onderscheiden van coffeeshops in andere gemeenten, met name ook voor klanten die veel meer waarborgen vinden dan elders in het land”, aldus de gemeente
