Hoe staat cannabis ervoor in Nederland?

Dit artikel vonden wij op de informatieve website van Sensi seeds. Een update van het beleid in Nederland. Het is zo begrijpend omschreven dat we je dit niet wilden onthouden.

Cannabisbeleid
Hoe staat cannabis in Nederland ervoor? Wat is er het afgelopen jaar, na het vertrek van Ivo Opstelten, allemaal gebeurd? Is de wietpas nog actueel en mogen toeristen in Amsterdam nog wel blowen? Een update lees je hier.

Op 9 maart 2015 legde de grootste anti-cannabis politicus die Nederland ooit heeft gekend zijn functie neer. Ivo Opstelten kon niet langer aanblijven als minister van Veiligheid en Justitie omdat hij de kamer stelselmatig verkeerd voorlichtte over een dubieuze deal met een crimineel die in 2000 plaatsvond.

Maar is cannabis in Nederland beter af zonder Ivo Opstelten? Hoewel zijn opvolger Ard van der Steur minder aanwezig is op het cannabistoneel, houdt hij vast aan de ingezette koers. Hierdoor is het is nog altijd een puinhoop. Het beleid piept en kraakt aan alle kanten en steeds meer betrokkenen vragen zich af hoe lang het nog duurt voordat het uit elkaar klapt.

Coffeeshops toegankelijk voor toeristen

Eerst het ingezetenencriterium, ook wel bekend als ‘de wietpas’. Er zijn nog maar weinig gemeenten in de zuidelijke provincies die het I-criterium handhaven en dat is goed nieuws voor toeristen. Deze maatregel kwam van Opstelten, die daarmee het drugstoerisme wilde bestrijden. Het idee was dat door het I-criterium alleen nog Nederlandse ingezetenen cannabis kunnen kopen.

Het I-criterium werd in mei 2012 als eerste in de zuidelijke provincies (Limburg, Noord-Brabant en Zeeland) ingevoerd omdat daar de meeste overlast zou zijn. In januari 2013 werd het in heel Nederland geïmplementeerd.

Na een lading kritiek zijn de regels versoepeld. Gemeenten kregen wat meer handhavingsvrijheden. Dat komt vooral omdat het cannabistoerisme werd vervangen door straatdealers en drugsrunners. Dit effect is voor de invoering door diverse partijen nadrukkelijk voorspeld, en dus uitgekomen.

Momenteel wordt het I-criterium alleen nog actief gehandhaafd in Maastricht, Sittard-Geleen (vanaf 1 april 2016), Roermond (binnenkort herinvoering), Venray, Tilburg, Goes, Terneuzen en Vlissingen. In alle andere provincies wordt de wet niet gehandhaafd. De burgemeester van Amsterdam heeft zich altijd openlijk verzet tegen de invoering. Toeristen zijn daar gewoon welkom in de coffeeshops.

Growshopbeleid is een wassen neus

Op 1 maart 2015, slechts een week voor Opsteltens vertrek, trad de wet ‘strafbaarstelling voorbereiding illegale hennepteelt’ in werking. Deze omstreden maatregel is beter bekend als de Growshopwet. Doel van de maatregel is het bestrijden van de grootschalige cannabisteelt. Het gaat hierbij met name om de aanpak van de verkoop van materialen en het leveren van diensten die de georganiseerde cannabisteelt mogelijk maken. Plus om kleinere kwekers die gebruikmaken van professionele apparatuur. Het moet daarbij volkomen duidelijk zijn dat de materialen en handelingen worden toegepast voor de professionele teelt van cannabis.

Het Openbaar Ministerie moet dus aannemelijk maken dat een kweekwinkel spullen verkoopt voor het kweken van cannabis, en die spullen ook bewust aan cannabiskwekers verkoopt. Bij dat aannemelijk making gaat het mis. Want veel kweekspullen kunnen net zo goed voor allerlei andere gewassen worden gebruikt.

Veel zaken houden daarom geen stand in de rechtbank en er zijn al veel gevallen waarbij justitie alle in beslag genomen goederen moest teruggeven aan de ondernemer.

Het kan overigens nog gekker. In beslag genomen kweekartikelen uit growshops zijn door het OM 1-op-1 doorverkocht op een veiling.

Rechters pikken het paradoxale beleid niet meer

Steeds meer rechters zien in dat het huidige paradoxale coffeeshopbeleid ondernemers criminaliseert. Daarom weigeren zij steeds vaker om het paradoxale beleid te veroordelen in de rechtbank.

Hoe zat het ook al weer? In 1976 werd in Nederland een nieuwe Opiumwet ingevoerd die onderscheid maakt tussen soft- en harddrugs. In 1980 publiceerde het Openbaar Ministerie nieuwe richtlijnen voor de kleinhandel in cannabis. Hierdoor werd de verkoop van wiet en hasj in coffeeshops mogelijk. Deze veranderingen waren de opmars naar cannabislegalisatie. Maar zover is het nooit gekomen.

De bedrijfsvoering omtrent de verkoop min of meer legaal, inclusief het afdragen van belastingen. Tegelijkertijd is de bedrijfsvoering rondom de inkoop verboden en worden coffeeshopondernemers gedwongen tot strafbare handelingen.

Rechters oordelen in toenemende mate dat de inkoop en het hebben van een handelsvoorraad logischerwijs bij de verkoop horen. Als de verkoop wordt gedoogd maar de inkoop niet, dan moet de wet veranderen.

Het meest recente verhaal biedt veel hoop voor de toekomst. Daarin werd een Amsterdamse coffeeshop vrijgesproken van het hebben van een stash (de handelsvoorraad). Een coffeeshop mag slechts 500 gram cannabis op voorraad hebben en daarom hebben veel ondernemers hun voorrad op een geheime locatie opgeslagen. Zo’n voorraad is in strijd met de Opiumwet, maar de rechters spraken een vlijmscherp verwijt uit richting de overheid. De Raad van State oordeelde dat als het de exploitant is toegestaan cannabis te verkopen, die ook in staat moet zijn om een handelsvoorraad te hebben. Als deze trend doorzet, is het einde van de achterdeurproblematiek in zicht.

Gemeentewiet

Utrecht, Heerlen, Amsterdam en Eindhoven behoren tot een steeds groter wordende lijst gemeenten die willen experimenten met gereguleerde cannabis. Deze gemeenten willen een kwekerij aanstellen die coffeeshops van wiet voorziet. Zodoende wordt de wind uit de zeilen van criminele kwekers gehaald en hoeven coffeeshophouders geen zaken meer met ze te doen. Ook gemeentes willen af van het systeem dat criminaliteit faciliteert, coffeeshopondernemers criminaliseert en veel politiecapaciteit kost. Bovendien is het beleid slecht voor de volksgezondheid, want wiet wordt vaak met allerlei middelen verzwaard om meer geld te verdienen.

Maar de regering is en blijft tegen deze experimenten en vindt dat gemeenten het landelijke beleid moeten volgen.

Toch gloort er hoop. De principiële kweker Doede de Jong is 29 oktober 2015 schuldig bevonden aan het kweken van cannabis, maar kreeg geen straf. De Jong kweekte op een geheel biologische en transparante manier en hij wil daarmee model staan voor een gereguleerde cannabiskweker.